Yapılan çalışmalar ister amatör olsun ister bilimsel, bunun kamuoyuna yansıması farklı şekillerde olabilmektedir. Aşağıda çeşitli zamanlarda Türk basınında yer alan basından alınmış üç haberde bir meteoroloji (Helyum) balonunun inişi ile ilgili yapılan çeşitli yorumları görebilirsiniz.
1. Sarıgöl’e bağlı Yeşiltepe köyündeki bağında budama yapan M.E’nin önüne bir cisim düştü. Korkan ve cisme bir süre yaklaşamayan E, daha sonra cismi eve götürdü. Akşam arkadaşlarıyla birlikte İnternete girerek cismin üzerindeki yazılarla ilgili araştırma yapan E, bunun bir meteoroloji balonu olduğunu öğrendi.
Üzüm üreticisi E, yaşadığı olayı şöyle anlattı:
“Üzüm bağımda budama yapıyordum. Sıramın 5-10 metre önüne gökten bir cisim düştü. Önce korktum. Sonra yanına yaklaştığımda bunu bir balona benzettim. Uçlarında beyaz kutu ve anten bulunmaktaydı. Akşam eve getirip çarşıda arkadaşlarıma anlattım ve İnternet’ten bunun bir meteoroloji balonu olduğunu öğrenince rahatladım.‘ (10.01.2007) “
2. “Bugün bir meteoroloji teknisyeni çocuğunu muayeneye getirdi. Sohbet ederken gözlem için uçurulan meteoroloji balonlarının daha sonra ne olduğunu sordum. Ben hep bunların bir insanın kafasına düşmesinden endişeleniyordum. Bu balonlar Türkiye’de sekiz noktadan dikey gözlem yapmak için düzenli olarak gönderiliyormuş. Ölçüm cihazı ufak bir balona bağlı kitap büyüklüğünde straforla kaplı bir kutuymuş. İçinde devreler varmış, pek o kadar ağır değilmiş. Balon yeterince yükselince patlıyor, kutu da yere düşüyormuş. Daha önce Samsun’dan uçurulan bir kutu Rusya’ya düşmüş, köylüler ne olduğunu anlayamayıp haber vermişler. Bir keresinde de bir yolcu uçağının pilotu uçan balonu görüp çarpmamak için telsizle müdahale etmelerini istemiş, ama ellerinden gelen bir şey yokmuş. (26.09.2007)”
3. Konya’da muhasebecilik yapan 27 yaşındaki H.K.K. evinin terasında kuşlarıyla ilgilenirken başının 30 santimetre yanından, havadan bir cihaz düştü. Milliyet gazetesinin haberine göre; düşen cihazın, meteoroloji istasyonlarında hava gözlem raporları için kullanılan ‘Radiosonde’ adı verilen meteoroloji balonu olduğu belirlendi. “Başıma gelse yaralanacaktım. Düşen parçanın telefon dinleme cihazı olduğunu düşündüm. Çünkü içerisinde 6 kalem pil ve elektronik devreler bulunuyordu” dedi. Konya Meteoroloji Bölge Müdürü Ertuğrul Şen ise balonun Isparta istasyonundan geldiğini belirtti ve “Çok hafif ve 1 kullanımlık olarak üretilen bir malzemedir. Onun standart ölçümleri de yapılmıştır ve bugüne kadar yaralanan da olmamıştır” diye konuştu. (13.04.2009)”
4. Manchester’de tanesi 1 sterlinden içi Helyum gazı ile doldurulmuş balon satın alan küçük kız, balonun üzerine adını ve adresini yazdıktan sonra balonu bıraktı. Alice’nin bıraktığı balon 6 bin mil yaklaşık 10 bin kilometre yol aldıktan sonra Hong Honk’un 75 mil kuzeyinde bulunan Guangzhou’daki Yufei parka ulaştı.
Evet, göründüğü gibi her ne kadar açıklama yapılmış olsa da bu tür çalışmalar genelde haber değeri taşıdığı inancı ile örneklerdeki şekilde yansıtılmakta, bazı haberlerde ise gerekli açıklamanın eklenmemesi ile konunun ortada bırakıldığı görülmektedir.
Yapılacak benzer çalışmalarda bu tür olumsuz etkilerin önüne geçilebilmesi amacıyla; çalışmalardan önce gerek web sitelerinin ve gerekse sosyal ağ ve basının etkin bir şekilde bilgilendirme aracı olarak kullanılarak bilinçlendirme faaliyetinin yapılması uygun olacaktır.
Aksi takdirde faydalı yükünüz bilinmeyen ve yukarıdan gelen bir cisim olarak nitelendirilecek gereksiz endişeye mahal verecektir. Daha da kötüsü yükünüz meraklı kişilerce siz onu bulmadan kurcalanması ve tüm çalışma sonuç verilerinin boşa gitmesi gibi bir durumla karşılaşmanız içten bile değildir.
Faydalı yük üzerindeki etiket sisteminin kullanılmasının önemi burada bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Bilgilendirme etiketi ile ilgili bölümde konuya ayrıca değinilecektir.
