Amatör Teknik olarak amatör telsizcilikle ilgili hazırladığımız yazı dizisine kaldığımız yerden farklı konularla devam ediyoruz.

Uydu Haberleşmesi

Amatör telsiz uyduları, 1960’lı yıllardan itibaren amatör uydular uzaya gönderilmeye başlamıştır. Bu uyduların en ünlüsü, OSCAR 7 uydusudur.

Bu uydu 1974 yılında yörüngeye gönderildi ve hala aktif. Uydular, genellikle 2m veya 70cm’de yayın yapmakta ve dinlemektedir. Kullanılacak en popüler uydulardan biri OSCAR 50 veya SO-50’dir. Orijinal adı 2002’de Rusya’dan piyasaya sürülen Saudisat 1C’dir. FM modülasyonunu kullanarak FM tekrarlayıcı olarak çalışır. 145.850 MHz uplink ve 436.795 MHz downlink üzerinde çalışmaktadır. SO-50’nin nasıl çalıştığını gösteren birçok YouTube videosu vardır. Bir el cihazı  ve yönlü bir anten ile Türkiye üzerinden geçiş  zamanını  hesapladığınız bu uydular ile görüşmeler yapabilirsiniz.

Denizcilik Mobil

Çoğu ülkede amatör radyo lisansları, lisanslı operatörlerin denizde radyo iletim ekipmanı kurmalarını ve kullanmalarını sağlar. Bu tür operasyon deniz mobil amatör radyo olarak bilinir. Çoğu durumda, operatörün çağrı işareti denizde yayınlanırken “/ MM” ekini ekleyerek uzatılmalıdır.

HF Radyosu, VHF Radyosundan daha uzun bir aralıkta çalıştığından, okyanusların üzerinde birbirinden uzak mesafeli olabilecek seyir denizci grupları arasında uzun mesafeli iletişim için oldukça uygundur. Deniz trafiği için okyanuslarda yelken yapan gemilerin bu trafiği idare etmesi ve koordine etmesi için deniz kullanımına yönelik çok sayıda HF Telsiz Ağı kurulur ve tüm dünyadaki “kontrolörler” tarafından çalıştırılır. (Hint Okyanusu, Atlantik, Akdeniz, Pasifik vb.) Yatlarda seyir yapmak için mesaj trafiğini iletmek, konumları kaydetmek , hava durumu bilgilerini almak, vb. Bu radyo ağı frekanslarını ve zamanlarını bilmek önemlidir.

Uluslararası Uzay İstasyonu (ARISS)

Birçok ulustan astronotlar, kozmonotlar ve görev uzmanları uluslararası uzay istasyonunda görev yaparken, amatör frekansları da kullanmaktadır. Her astronot/kozmonot aynı zamanda amatör telsizcidir. ISS radyosu 145.80 MHz’de sinyalleri iletir ve yörüngesine bağlı olarak ya 144.49 veya 145.20 MHz’de sinyalleri alır.

ARISS programına katılmak için seçilen çoğu okul grubu, genellikle yerel amatör radyo gönüllüleri yardımıyla, okullarında geçici bir yer istasyonu kurmaktadır. ISS çok düşük bir yörüngededir ve bu nedenle her gün yalnızca 5 veya 6 kez ve en iyi yörüngede yalnızca 10 dakika süreyle kalır. Bu yayınları duymak için doğru zamanda dinlediğinizden emin olmanız gerekmektedir.

Uluslararası uzay istasyonunu takip etmek  ve amatör frekanslarda iletişim kurmak  için kullanabileceğiniz bir çok  cep telefonu uygulaması ve bilgisayar uygulaması  bulunmaktadır. ISS Detector, Gpredict gibi.

Mobil Operasyon 

Amatör telsizciler 1920’lerden bu yana arabalarına istasyonlar kurmaktadır. Bugün, küçük araçlarımıza bir alıcı vericinin kurulması, çok verimli olmasa da  antenler kullanılması, binlerce mil uzakta bulunan amatör telsizciler ile  temas kurabilmenin zorluğuyla yüz yüze gelmesi büyük bir keyiftir.

Mobil kullanım için bir başka neden, evlerinde anten kısıtlamaları bulunanlar için harika bir kaçış oluşudur. Bu kişiler için, araç  telsizi bir kayıp değildir çünkü bir mobil istasyon, hobilerinin peşinden koşacakları yüksek tepelere  taşıyacak bir araçtır.

HF radyo uygulamaları için doğru mobil anteni seçmek, etkili iletim ve alım sağlayan şey olduğu için son derece önemlidir. HF mobil çalışmasında, özellikle 160, 80 veya 40M’deki sorunlardan biri anten verimliliğidir. Baz yükleme bobini, mobil çalışma sırasında görülen normal esnemeyi almak için yeterince güçlü bir montaj düzeneğine monte edilmelidir. Tipik olarak, kamçı tutturma yayı , sargının bobin üzerine aşırı gerilmeden hareket etmesine izin verecek şekilde bobinin üzerinde olacaktır.

Uzak Erişimli Radyo

Son yıllarda VOIP teknolojisinin ardından, Ham Radyo hobisi, yani uzak amatör telsiz istasyonları gibi yeni bir tutku ortaya çıktı.

Dünyanın her yerindeki operatörler, diğer amatör telsiz operatörleri tarafından uzaktan kontrol edilmek üzere donanımlarını, yükselticilerini ve antenlerini internet üzerinden kullanıma sunar.

Bu sayede HF cihazı olmayan yeni amatörlere profesyonel istasyonlarını , antenleri ile beraber deneme imkanı sunar. Bu  servis sağlayıcılardan biri  RemoteHamRadio.com dur. Bu  istasyon farklı yerlerde “Zaman Paylaşımlı” uzak istasyon imkanı  sunar.

Örneğin RemoteRig.com tarafından sağlanan kendi uzaktan kumandalı Ham istasyonunuzu mevcut donanım ve arabirim ile kurmak oldukça kolaydır. Örneğin, merkezi telsiz istasyonunuzu yazlık evinizden veya cep telefonunuzdan uzaktan kontrol edebilirsiniz. İmkanlar sonsuzdur.

Uzaktan işletim çok popüler hale gelmektedir. Günümüzde bir çok telsiz VOIP üzerinden bağlantıyı ve paylaşımı  desteklemektedir.  Sabit istasyonunuzu alışıla gelmiş  durumda kurup gerekli ince ayarları yaptıktan sonra  gerekli ara birimler ile sisteminizi internet üzerinden izin vereceğiniz amatör kullanıcılarına açabilirsiniz.

Izgara Bulucu

Amatör telsiz operatörleri, konumlarını belirtmek için genellikle Izgara konumlandırıcılarını kullanır. Maidenhead Konum Belirleme Sistemi (aka QTH Konum Belirleyici ve IARU Konum Belirleyici) amatör radyo operatörleri tarafından konumlarını net bir şekilde tanımlamak için kullanılan bir coğrafi koordinasyon sistemidir.

Amacı, parazit ve olumsuz iletim koşulları karşısında özlü, doğru ve sağlam koordinat bilgilerini  temin etmektir.

Maidenhead Yer Belirleme Sistemi, dünyanın herhangi bir yerindeki yerleri tanımlayabilir. Izgara “kareler”, herhangi bir eşit olmayan kartografik projeksiyonda bozulmuştur.

DXpeditions

DX-pedition, amatör radyo operatörleri tarafından egzotik bir yer olarak kabul edilebilecek bir keşif gezisidir.  Uzaklığı, erişim kısıtlamaları nedeniyle veya o yerde aktif çok az sayıda radyo amatörünün olması nedeniyle çok aranan ve rağbet gören bir çalışma türüdür.

Bu bir ada, bir ülke veya coğrafi bir ızgarada bile belirli bir nokta olabilir. DX, Ham lingo içindeki mesafe anlamına gelir.  Ülkemizde başarı ile bu branşın bayrağını TA1HZ Dr.Tevfik Aydin KAZANCIOĞLU’dur.

DX Kümeleri

DX Kümesi, Amatör telsiz operatörlerinin birbirlerine, gerçek zamanlı olarak DX istasyonları (dünyadaki diğer ilginç veya nadir amatör telsiz istasyonları) hakkında bilgi vermesi için bir araçtır. DX Kümesi, kullanıcıların giriş yaptıkları ve “DX spotları” yerleştirdikleri dünya çapında bağlı bilgisayar ağıdır.

Bir DX noktası, bir istasyondan DX Kümesinde oturum açan her birine gerçek zamanlı olarak gönderilen bir bilgi parçasıdır.

İlk önce operatör çağrı işareti ile DX Kümesinde oturum açar. Sütunlar genellikle: Gözcü, frekans, DX İstasyonu, ek bilgi, zaman ve konumlandırıcı. İzleyici, yeri belirleyen veya DX Kümesine bildiren istasyondur ve yer belirleyici, izleyicinin konumlandırıcısıdır.

En büyük ve en güvenilir DX Kümesi, DXSummit (www.dxsummit.fi) olmuştur. OH8X’in bu ünlü DX Zirvesi, yıllardır radyoda güvenilir ve güncel ve tarihi bir DX etkinliği kaynağı olmuştur.

Gerçek amatör telsiz ruhu tekrarlayıcılar veya HF grupları aracılığıyla yüz binlerce mil ötede yeni arkadaşlar edinen insanlarla iletişime geçmesidir. Aynı zamanda, yeni kimselere yardım etmek, nazik olmak, kibar olmak, koşullara bakmaksızın ve gönüllü olarak çalışmakla da ilgilidir. Amatör telsizcilik sizi tanıştığınız en güzel, en akıllı ve ilginç insanlardan bazıları olan dünya çapında bir topluluğun parçası haline getirir.

Amatör telsizcilik, hayat boyu arkadaşlıklar yaratır ve size başka türlü gidemeyeceğiniz ilginç yerlere gitme fırsatı sunar.

Mesela;

• Amatör telsizcilik coğrafya bilginizi genişletir.
• Amatör telsizcilik Dünya ve uzay bilimi bilginizi genişletir.
• Bazen lise matematiği veya lise fiziği için kullanımlara ihtiyacı vardır.
• Yabancı dil pratik yapmak için iyi bir yoldur .
• Uzak arkadaş ve akrabalarınızla iletişim kurmanın en iyi yoludur.
• Amatör telsizcilik size hemen-hemen herhangi bir konuyu tartışmanın heyecanını verir ve nesil boşluğunu kapatır.
• Amatör telsizcilik, teknik ve iletişim becerilerini geliştirmek için harika bir yoldur .
• Amatör telsizcilik, çeşitli kariyer yolları ve ağ kurma tanıtımı sağlar.

Yazı dizimizin bir sonraki bölümünde görüşmek üzere…