Merhabalar. Sıra geldi ikinci antenimizi yapmaya. İlk yazıda belirttiğimiz gibi bu defa 450 Ohm anten iniş kablosundan yapılan 5/8 dalga boylu bir JPole anteni yapmayı deneyeceğiz. Antenin yapımı KB1DIG nin artık var olmayan web sayfasından almıştık.

Aslında 1/2 dalga boylu olarak tasarlanmış bu antenin yazısında daha fazla güç elde etmek için 5/8 dalga boyu tavsiye edilince hiç düşünmeden bu tasarıma göre planlarımızı değiştirdik.

Antenin yapımı boyunca karşımıza bir sürü terslik çıktı. Nedeni yazarın kullandığı malzeme ile bizim buradan bulabildiklerimizin arasında görünmez ama nedenini anlayamadığımız bir şekilde tasarımı etkileyen farklılıklar ve kullandığımız malzemenin kalitesi.

Aslında yaptığımız antenden çok arkadaşların bu projelere katılımı bu yazıda en çok ağırlık verilmesi gereken bir konu. Abartısız olarak söyleyebilirim ki dernek lokalinde bulunan herkes bir şekilde projenin bir ya da daha çok noktasında büyük bir heyecan ve arzu ile katkıda bulundu. Bunu anlatabilmek için uzun bir süre doğru tanım ve kelimeleri bulmaya çalıştıysam da bulabildiklerimin hepsinde bir anlatım yetersizliği ve eksikliği olduğundan vazgeçip anlatımı antenin yapımı ile sınırlı tutmaya karar verdim.

Gelelim antenimizin yapımına, önce gerekli olan şeyleri sıralayalım;

1. 175 cm 450 Ohm Ladder tipi anten iniş kablosu (içi tek kalın bakır kablolu olacak)
2. ½ parmak 16 cm plastik boru
3. PL-259 konnektör
4. 5 metre naylon ip
5. 2 metre RG-58

Aletlerimize gelince;

1. 30-40 Watt havya
2. Lehim
3. Keskin bir çakı ya da bıçak
4. Şerit metre
5. Yan keski

Tabi biz bunlara ek olarak yaptığımız anteni ölçmek için MFJ-259B anten analiz cihazı kullandık. Eğer bu tip bir cihaza erişme olanağınız yoksa empedansı için sitemizin Devreler bölümünde bulacağınız Anten Analiz devresini, SWR si için ise biraz daha sabredip ilerideki haftalarda yayınlayacağımız VHF SWR Metreyi yapıp kullanabilirsiniz.

Önce kablomuzu yukarıdaki ölçülere göre işaretledik. En dikkat ettiğimiz nokta koaksiyel kablonun bağlantı “B” noktasının kablomuzun pencere bölümüne denk gelmesi için başlangıcın “A” dolu noktadan yapılması. Nedeni ise lehim yapmak için kabloyu sıyırırken ve lehim yaparken zorlanmamak.

Anteni aldığımız sitede “C” noktasından “D” noktasına kadar kablonun sıyırılıp bakırın açıkta bırakılması tavsiye ediliyor. Biz bakırı yıpratıcı dış etkenlerden korumak için plastiğini sıyırmadık.

Ve antenimizi yapmaya “A” noktasından başlıyoruz. Kabloyu kesmeye başlamadan önce “A” noktasında kablonun iki tarafının birleştiğini unutmayın. O yüzden keserken bu noktanın yaklaşık 2 cm altından başlayacağız.

Kablonun plastiğini sıyırdıktan sonra birbirinin üzerine gelecek şekilde iki tarafı katlayıp birbirine lehimliyoruz.

Sonra “C” noktasında kablonun bir tarafını “D” noktasında da iki tarafını kesiyoruz. Kestiğimiz parçayı ayırmak için kabloyu gergin tutarken bıçakla ayırdığımız taraf ile kalacak taraf arasındaki plastik dolguları kesiyoruz. Keserken kabloya zarar vermemeye dikkat edin.(DİKKAT: Kendinize zarar vermemek için bıçağın keskin ağızı size uzak tarafa doğru tutun ve kesmeyi kendinize doğru değil kendinizden dışarı doğru yapın!)

Sıra geldi koaksiyel kablonun bağlanacağı noktayı hazırlamaya. “B” noktasından iki tarafa ½ cm olmak üzere kablonun üzerindeki plastiği sıyırın.

RG-58 kablonuzun dış plastik kılıfını 4 cm. noktasından blendaja zarar vermeden kesin. Bu arada dış kılıfı zarar vermeden çıkarmaya dikkat edin çünkü çıkardığımız boruyu kablonun blendajını izole etmek için kullanacağız. Orta ucu 1 cm.  den sıyırın ve “B” noktasında + ile gösterdiğimiz uzun tarafa bir tur sararak lehimleyin.

Blendajı yuvarladıktan sonra kablonun dışından çıkardığımız boruyu 1 cm. kısaltıp üzerine geçiriyoruz. Bu kabloyu da “B” noktasında – ile gösterdiğimiz kısa tarafa bir tur sararak lehimleyin.

Bu noktada biz şemada görünen kablo pabucunu da “D” noktasına taktık. Ama ölçüm yaparken kablo pabucunun ayarı zorlaştırdığını görünce kullanmaktan vazgeçip çıkardık ve onun yerine naylon ipimizi doğrudan kablonun üzerine bağladık.

Ardından “A” ve “B” noktaları arasında kablonun arasındakı plastiğe ½” cm uzunluğunda iki kesik yapıp buradan resimdeki gibi bir kablo bağı geçirip koaksiyal kabloyu sıkıştırdık. Buradaki amaç oluşacak sallantıların  koaksiyal kablonun lehim noktalarında aşırı yük oluşturarak kopmasını önlemek.

Ardından plastik borumuzun uç noktasından 2 cm. altına bıçak ile RG-58 kablonun geçebileceği bir delik açıp borunun içinden geçirdiğimiz kabloyu bu delikten dışarı çıkarıp anten ile boru arasında 5 cm. bırakana kadar çekin. Ardından koaksiyel kabloyu borumuzun üzerine  6 tur sardın ve sonra hemen bitimine açacağımız delikten içeri sokup hiç boşluk kalmayana kadar boşluğunu alın.

Son olarak da koaksiyal kablomuzun ucuna PL-259 konnektörümüzü takacağız.

Sıra geldi ölçümlere. İlk yazımızdan hatırlarsanız kapalı yerlerde yapılan ölçümlerin ortam etkileri nedeni ile hatalı olabiliyor onun için bu anteni de dışarıda denedik. İlk önce ağaca çıkacak bir gönüllü seçtik, TA2IK, ve tırmanışını, ipin ucunu dala geçirmesini ve inişini keyifle seyrettik ve sizinle de paylaşmak istedik.

Açıklama : Resimde gördüğünüz tırmanış ve iniş sırasında hiç bir amatöre bedenen ya da ruhen zarar gelmemiştir. Ama yinede sizlerin bu yapılanları denemenizi konu yazı ve deneme ekibi olarak tavsiye etmiyoruz.

İpi çekerek anteni iyice yükselttikten sonra anten analiz cihazı ile ilk ölçümleri yaptık. Empedansı 50 Ohm civarında olsa da antenimizin çalışma frekansı 128 MHz çıktı. Bu cihaza sahip olmayanlar SWR Metre kullandıkları takdirde 145 MHz de çıkış yaptıklarında çok yüksek bir SWR ölçümü elde edeceklerdir.

Kadir bey her seferinde antenin ucundan 1’er cm keserek  dördüncü denemede 145 MHz.de 1:1,3 SWR elde etti. SWR metre kullananlar her kesişte SWR azalıyorsa anten boyunun uzun olduğunu, çoğalıyorsa da kısa olduğunu ve ekleme yapmaları gerektiğini anlayabilirler. Tabi böyle bir neticeye ulaşabilmek için başlangıçta anten boyunun tavsiye edilenden 4 ya da 5 cm. uzun kesilmesi gerekir.

Yukarıdaki resimde gördüğünüz gülümseyen yüzlerden anlayacağınız gibi artık antenimizin çalıştığını biliyoruz. Ama SWR hala biraz yüksek çıktığı için ağacın etkisinden şüphelenerek antenimizi 4 metrelik plastik boru ucuna bağlayarak açık alanda olabildiğince havaya kaldırdık.

Ve umduğumuz gibi oltamıza hiç balık vurmasa da biz amacımız olan 1:1.1 SWR’yi elde etmenin verdiği mutlulukla dağılırken evlere eli boş dönmemek için de balıkçının yolunu tuttuk.

73, N4MNS

Not 1: Anteni dış etkenlerden korumak için 1 parmaklık boru içine geçirmeyi planlamıştık. Ama bir nedenle borunun içine girince antenimiz hiç ayar tutmadı bu yüzden vazgeçtik. Ayar tutmaması için iki neden var. İlki kullandığımız plastik borunun üretiminde içine metal tozları karıştırılmış olabilir. Bunu anlamanın en kolay yolu kullanacağınız borudan 5 cm boyunda bir parça kesip mikrodalga fırına koyun. Ardından fırını mikrodalga modunda yüksek ısı ile 5 dakika çalıştırın. Eğer plastiğin içinde metal tozu varsa boru deforme olacaktır ya da yanacaktır. Sadece ılındı ise o boruyu rahatlıkla kullanabilirsiniz İkinci neden ise plastik borunun kapasitif etkisi, ki bunu da boruyu geçirmeden önceki SWR ile geçirdikten sonraki SWR yi karşılaştırarak ayarlayabilirsiniz. Ama bunun için kabloyu dışarıda SWR ayarı için kesmeye başlamadan önce yapmanız gerekir. Uzun hali ile içinde ve dışarıda iken SWRnin ne tarafa ve ne kadar değiştiğine bakarak yavaş adımlarla kısaltmaya başlayabilirsiniz.

Not 2: Bu anten ve el cihazı ile Silivri/Kınalıdan hem Bursa hem de YM2KK rölesine çok rahat erişebildim,